Il scolast gimnasial G. A. Bühler ed ils dus redacturs da gasetta G. Sgier e G. Nuth han fundà il 1863 ina societad per la tgira da la lingua cun la finamira da perscrutar ils idioms rumantschs e da popularisar ils vegls monuments linguistics e la litteratura nova. In ulteriur intent era la promoziun da l’unitad da l’entira Rumantschia. L’interess public è dentant stà mediocher e la societad è sa schliada curt suenter.
L’onn 1870 ha G. A. Bühler danovamain prendì l’iniziativa, sa restrenschend questa giada praticamain sin ina suletta finamira: la fusiun dals idioms. Però suenter 10 onns ha era questa societad fatg naufragi, senza avair muventà la massa.